Í Bretlandi og Bandaríkjunum (og raunar víðar) hefur staðið yfir mikil umræða um gildi heimavinnu, námsmats o.fl. Í þessum löndum hafa menn verið uppteknir af stöðlum og viðmiðum. Til að búa nemendur undir stöðluð prófin og til að skólar komi vel út úr þeim eru nemendur harðþjálfaðir í að taka þau. Rétt eins og var með samræmdu prófin hér, sérlega í 10. bekk.
Þegar verkefni og próf, samhliða kennslu/námi eru gagnrýnd nefna margir nokkur atriði. (Sjá t.d. EL 68/1, bls. 10 o. áfr.).
Menn spyrja um tilgang (Purpose). Oft er hann augljós. Kennarann vantar gögn í símatseinkunn. Eða að fá þau til að lesa. En eru verkefnin ekki mest til að þau læri af þeim? Í gagnrýni undir þessum lið er oft bent á að verkefnin eru oft afar einföld. Svörin má finna í bókinni og aðalhugsunin er að finna svarið, sem oftast má gera með því að skima textann frekar en lesa hann ítarlega, temja sér hann eða tileinka.
Þar næst er spurt um notagildi eða árangur (efficiency). Verkefnin geta virst skapandi, með allskonar skemmtilega þætti (leikrit, módel, teikningar, videó) en snerta kannski ekki skilning á efninu. Ég hef horft á myndir sem lýsa eiga goðheimi ásatrúar. Margar mjög glæsilegar en fáar sem raunverulega sýna þekkingu listamannsins á efninu. En kannski var tilgangurinn að fá fram tjáninguna frekar en þekkinguna? Og ef svo hví var þá spurt út úr staðreyndum í Gylfaginningu á prófi frekar en skilning t.d. á átökum Þórs við Elli kerlingu og hví hún varð ekki sigruð? Eða skilning á Hávamálum s.s. hvers vegna maður vingast ekki við þá sem vilja vinum manns illt?
Þá kemur eignarhald. Ég er á námskeiði í Hí og er alltaf að gera verkefni fyrir kennarann. Yrði brjálaður ef nemandi minn segði svona... Auðvitað er verkefnið fyrir mig. Ég á að læra af því. Í rannsókn frá 2007 (Ungt fólk) kemur fram að nemendur í framhaldsskóla telja sig mundu læra meira ef þeir fengju að ráða meiru um nám sitt (,,Ef ég fengi að ráða meiru sjálf/ur um námið myndi ég læra meira”) þó svo vanir kennarar hafi sínar efasemdir.
Þá er það hæfni (competance. Nota þessa þýðingu í anda nýrrar námskrár um framhaldsskóla.). Ef ég ætla að ala á hæfni nemenda minna þá verð ég að byrja á að skilja að slík verkefni eru ekki eins og föt á markaði þar sem stendur „one size fits all.“ Nemendur þurfa að fá verkefni við hæfi og þar með þarf ég að útfæra verkefni sem hentar í senn viðfangsefninu og getu nemandans.
Svo er það hvort verkefnið líti vel út - útlit? Þetta skiptir máli. Við sjáum það t.d. í því að sjónvarpsstöðvar leggja mikið kapp á útlit fréttatíma. Föt, fólkið, hárið, umhverfið. Allt skiptir þetta máli. Vera má að maður verði að læra óreglulegar sagnir en er ekki hægt að setja þetta betur upp?
Það er ekki spurning um að skólastarf er mikilvægt og margt vel unnið. En einu sinni spurði mig breskur fræðimaður (Mel West): „I´m sure you are doing things right. But are you doing the right things?“
Engin ummæli:
Skrifa ummæli